صاحب امتیاز: انجمن علمی تحقیق و تصحیح نسخه های خطی ایران - ناشر: انتشارات تراث اسلامی دارالتراث

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی

نویسنده

عضو هیات علمی گروه تاریخ دانشگاه بیرجند. بیرجند. خراسان رضوی. ایران

چکیده

مقاله پیش رو که با رویکرد نسخه پژوهی نگاشته شده ، به بررسی و تحلیل محتوایی نسخه خطی «سربازگیری» تالیف و ترجمه عباس قلی خان کلاتی اختصاص دارد . نویسنده این اثر به منظور فراگیری فنون نظامی به استانبول رفته و پس از مراجعت به ایران برای آگاهی هموطنان خویش از وضعیت قوای جنگی و چگونگی تعلیم و تربیت سپاهیان دول خارجی و قوانین سربازگیری در عثمانی و سایر دول به تدوین این اثر پرداخته است . هدف پژوهش حاضر که با روش تحلیل محتوا نگاشته شده ، بررسی انگیزه های نگارش اثر و تبیین دلایل اهمیت و کارکردهای این نسخه خطی در مطالعات علمی است . یافته های حاصل از این بررسی ها حاکی از نگاه آسیب شناسانه نویسنده در تبیین علل تنفروفرار از خدمت سربازی وکاستی های روش سرباز گیری در ایران است. در این راستا وی ضمن قداست بخشی به خدمت سربازی ،راهکارهایی را جهت ساماندهی به خدمت نظام وظیفه در ایران ، با اقتباس از شیوه‌های سربازگیری درعثمانی ارائه نموده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Analysis and review of a manuscript about conscription service (Qajar period

نویسنده [English]

  • Zahra Alizadehbirjandi

Faculty member of Birjand University, Department of History .South Khorasan. IRAN.

چکیده [English]

Abstract
The present article, which has been written with a prescriptive approach, is devoted to the content analysis of the manuscript " recruitment " written and translated by Abbas Gholi Khan Kalati. The author of this work went to Istanbul to learn military techniques and after returning to Iran to inform his compatriots about the situation of the military forces and how to train the troops of foreign countries and the rules of recruitment in the Ottoman and other countries has compiled this work . The present study, which is written by content analysis method , the findings of these studies indicate the author's pathological view in explaining the causes of hatred of military service and the shortcomings of the recruitment method in Iran. In this regard, while sanctifying military service, he has provided solutions to organize the service of the recruitment system in Iran , by adapting the methods of recruitment in the Ottoman Empire.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Manuscript
  • recruitment"
  • "recruitment Laws"
  • " Iran"
  • " Ottoman"
آبراهامیان ، یرواند . ایران بین دو انقلاب : درامدی بر جامعه شناسی سیاسی معاصر ایران . ترجمه احمد گل محمدی ، محمد ابراهیم فتاحی ولیلایی ، تهران : نشر نی ، چ دهم ، 1383.
آدمیت ، فریدون ، امیرکبیر و ایران . تهران : خوارزمی . چ 9، 1385 الف .
آدمیت ، فریدون. اندیشه ترقی و حکومت قانون ، عصر سپهسالار . تهران : خوارزمی . چ3، 1385ب .
الگار، حامد .دین و دولت در ایران ، نقش عالمان دردوره قاجار.ترجمه ابوالقاسم سری. تهران : توس. ۱۳۶۹.
اندرنی .«مشق مخبران».ترجمه محمد حسن خان قاجار. نسخه خطی شماره ۱۶۱۲۶ .کتابخانه آستان قدس رضوی.۱۲۸۹ ق.
حائری ، عبدالهادی . تشیع و مشروطیت در ایران و نقش ایرانیان مقیم عراق . چ 5 . تهران : امیرکبیر، 1364.
دوما، الکساندر ، عشاق پاریس.  ترجمه علی قلی خان بختیاری ( سردار اسعد،  به کوشش عباس قلی صادقی، سعاد پیرا. تهران : نشر تاریخ ایران، چاپ دوم، 1397.
رئیس نیا ، رحیم . ایران عثمانی در استانه قرن بیستم . تبریز : ستوده ، 1374.
صفری آق قلعه ، علی . نسخه شناخت : پژوهشنامه نسخه شناسی نسخ خطی فارسی . تهران : مرکز پژوهشی میراث مکتوب ، 1390.
عظیمی ، حبیب الله ؛ کلیدری ، محمد باقر  . « تجزیه و تحلیل حواشی صد نسخه خطی از مجموعه اهدایی مقام معظم رهبری به کتابخانه استان قدس رضوی ». فصلنامه کتابداری و اطلاع رسانی. ش 3، ص 3_23، 1396
کلاتی ، عباس قلی خان .« اصول سربازی ». نسخه خطی کتابخانه استان قدس رضوی ش 57 .49 ، 1312ق .
کرونین، استفانی.« ساختن یک ارتش نو : اصلاحات نظامی در ایران عصر قاجار ». در : جنگ صلح در ایران دوره قاجار و پیامد های آن در گذشته و اکنون . زیر نظر رکسانه فرمانفرمائیان . ترجمه حسن افشار . تهران: نشر مرکز ، 1389.
مارکام، کلمنت. تاریخ ایران در دوره قاجار. ترجمه میرزا رحیم فرزانه . به کوشش ایرج افشار . تهران : نشر فرهنگ ایران ، 1364.
«کتابچه مشق مخبران».نسخه خطی شماره ۱۴۹۸ .کتابخانه آستان قدس رضوی.بی تا.
هیل، اف ( 1378). نامه هایی از قهستان . ترجمه و تعلیق محمد حسن گنجی. مشهد : استان قدس رضوی ،مرکز خراسان شناسی، 1378.